PLANIRANO ZAŠTIĆENO PODRUČJE - VRELO CRNICE U PROSTORNOM PLANU

Napomena: Sva planirana zaštićena područja obrađena projektom locirana su na osnovu Referalne karti br. 3 – Turizam i zaštita prostora u kojoj su označena kao „područja koja se predlažu za zašitut kao prirodna dobra“, uz dodatno identifikovanje korišćenjem opisa u tekstualnom delu projekta, korišćenjem GoogleEarthPro alata. Preciznije lociranje granica planiranih područja na žalost nije bilo moguće budući da je Opštinska uprava za urbanizam finansije, skupštinske i opšte poslove odbila da nam da dostavi AutoCad *.dwg crtež pomenute karte.

1. Lokacija područja po Prostornom planu – grafička dokumentacija

Planirano zaštićeno područje (područje koje se predlaže za zaštitu kao prirodno dobro) vrelo Crnice sa okolinom (u daljem tekstu vrelo Grze) u Prostornom planu Opštine Paraćin na Referalnoj karti br. 3 – Turizam i zaštita prostora, označeno je brojem 12.

Prema Referalnoj karti br. 3 lokacija planiranog zaštićenog područja je u severoistočnom delu opštine, u naselju Sisevac, južno od puta koji prolazi kroz naselje i prema oznakama na karti ne obuhvata samo vrelo reke Crnice, već prostor južno od vrela, sa druge strane pomenutog puta kroz naselje.

2. Prikaz područja u tekstualnom delu Prostornog plana

Prostorni plan izrađen je na osnovu uslova Zavodu za zaštitu prirode Srbije OSG broj 1/2007 od 20.02.2007. Isti uslovi korišćeni i za izradu izmene Prostornog plana Opštine Paraćin (2010) na osnovu mišljenja Ministarstva životne sredine i prostornog planiranja br. 011-00-00484/2009 od 20.07.2010. godine

Vrelo Crnice se u ovim Uslovima ne navodi eksplicitno na način kako je to učinjeno sa vrelom Grze, kao lokalitet značajan za zaštitu. U drugoj tački govori se o „području Crnice od lokaliteta Blaga Marija, uzvodno do vrha Podstrana“, ali je ovo referenca na kanjon Crnice nizvodno od Sisevca prema selu Zabrega.

“2. Zavod za zaštitu prirode je kroz prethodna istraživanja, odnosno sa ciljem zaštite dela Kučajskih planina preliminarno istraživao šire područje na teritoriji opština Paraćin, Boljevac i Bor.

Izrada studije zaštite Kučajskih planina planirana je krajem 2006. godine. Obrađivač se u tom kontekstu obavezuje da prilagodi planiranu namenu prostora Paraćina i delatnosti konceptu održivog razvoja vodeći računa o zaštiti voda, zemljišta, šuma i generalno zaštiti biodiverziteta. U ovom trenutku unutar navedenih granica mogu se izdvojiti kao lokaliteti značajni za zaštitu:

– planina Baba

– šire područje prevoja Čestobrodica

– područje reke Grze, posebno izvorišni deo

– područje reke Crnice od lokaliteta Blaga Marija, uzvodno do vrha Podstrana”

U trećoj tački uslova govori se o „rezervisanju još nekih područja sa „posebnom“ namenom“, što se odnosi prema ovim Uslovima i na „prostore definisane kao izvorišta vodosnabdevanja“. Kako je prostor vrela Crnice istovremeno i izvorište vodsnabdevanja koje se korsti za potrebe naselja Sisevac, ali i za naselja u opštini Despotovac, jasno je da se može smatrati da je i vrelo Crnice jedan od lokaliteta na koji direktno ukazuju Uslovi Zavoda za zaštitu prirode Srbije.

“3. S obzirom da se radi o izradi Programa za Prostorni plan, kroz ove Uslove, Zavod smatra da je neophodno razmotriti, odnosno rezervisati još neka područja sa „posebnom“ namenom. Zbog specifičnog položaja Paraćina i delatnosti kojima se stanovništvo pretežno bavi, kao i zbog značajnog razvoja privrede, kao i saobraćajne infrastrukture rečubličkog značaja na teritoriji opštine, neohpodno je rezervisati prostore sa namenom zaštite prirodnih resursa (šuma, vodotoka, zemljišta, flore i faune), očuvanjem kvaliteta životne sredine i definisanim korišćenjem za rekreaciju stanovništva u prirodi.

U tom kontekstu neohpodno je obratiti pažnju na:

– prostore definisane kao izvorišta vodosnabdevanja

– sve veće šumske komplekse, bez obzira na vlasništvo

– obale i priobalja reka, posebno Morave, uključujući i ostatke menadara i vlažnih staništa

– podučje jezera Buljanka i druga izletišta

– sva stara, posebno hrastova stabla (kao što je lužnjak u Sikirici) kao i grupe stabala

– prostore oko spomenika kulture, kao i njihove zaštićene okoline

– brežuljke neposredno uz Paraćin kao što je Karađorđevo brdo i Čukara.“

Iz navedenog je jasno da je u uslovima Zavoda za zaštitu prirode Srbije područje vrela Crnice jedan od značajnih lokaliteta predviđenih za zaštitu.

U daljem tekstu, vrelo Crnice pominje se u više poglavlja tekstualnog dela Prostornog plana.

2.1. U Poglavlju „I 1.2. Analiza postojećeg stanja», podnaslov „I 1.2.1. Skraćeni prikaz i ocena postojećeg stanja“, razdeo „Vodoprivredna infrastruktura“ i „Zaštita prirode i prirodna dobra“

Prostor vrela Crnice se najpre pominje u okviru „vodoprivredne infrastrukture“ kao karstni izvor „Sisevac“ iz koga se već obezbeđuje voda za piće. Reč je o izvorištu koje se nalazi u neposrednoj blizini samog vrela Crnice, ali van zone predviđene za zaštitu prema Referalnoj karti br. 3 Prostornog plana i iz kog se vodom snabdevaju naselje Sisevac i naselja u opštini Desptovac.

Vodoprivredna infrastruktura

“Vodosnabdevanje:

Voda za piće se u ovom trenutku obezbeđuje iz izvorišta i to: zahvatanjem raspoloživih količina vode sa karstnih izvora “Sveta Petka”, “Toplik” i “Sisevac”, zahvatanjem odgovarajućih količina vode iz dubokog akvifera u dolini reke Velike Morave bunarima koji su pojedinačno ili kao grupe bunara (Gorunje, Striža..) proključeni na vodovodni sistem. Deo vode sa izvorišta “Sveta Petka” i “Sisevac” distribuira se susednim opštinama Ćuprija, odnosno Despotovac.”

Vrelo Crnice se direktno navodi kao jedan od planiranih „spomenika prirode“ u razdelu „Zaštita prirode i priroda dobra“, a zatim i u okviru navođenja „zaštitnih zona“, kojima se povezuju „prirodne i graditeljske baštine“, pa se u okviru navođenja ovakvih zona pominje i naselje Sisevac, konkretno „kompleks manastira, izvora Crnice, rudnika i naselja“.

“Zaštita prirode i prirodna dobra

Spomenici prirode:

-….

– Vrelo Crnice – sa neposrednom okolinom kao prirodni objekt,

– …

Zaštitne zone:

Povezivanje prirodne i graditeljske baštine u jedinstvenu metodsku celinu rezultat je stava da one, samo u svojoj međuuslovljenosti i jedinstvenosti, mogu da pruže stvarnu sliku ljudskog postojanja na jednoj teritoriji, pa je neophodno da se i u procesu planiranja obezbedi jedinstvena obrada ove materije. Ovo podrazumeva identifikaciju svih izvornih sredina koje se mogu zaštititi, a predstavljaju posebne prirodne vrednosti; utvrđivanje svih nepokretnih kulturnih dobara (NKD), bez obzira na stepen očuvanosti. Jedinstvo prirodnih i graditeljskih vrednosti posebno je značajno u dve celine:

– …

– Mala sveta gora (Petruška) – kompleks manastira i predela posebnih prirodnih odlika uz reku Crnicu.

– Sisevac – kompleks manastira, izvora Crnice, rudnika i naselja.

– ….”

2.2. U poglavlju „I 1.3.2.Predlog korišćenja prostora opštine Paraćin” pominje se naselje Sisevac u kome se nalazi vrelo Crnice kao „turističko naselje“ koje ima „izraziti turistički potencijal“

Iako se vrelo Crnice ne pominje direktno, indirektno se ukazuje na značaj naselja Sisevac za razvoj turizma, pri čemu se kao „poseban uslov održanja ekološkog kapaciteta celine“ navodi i „očuvanje kvalitetnih voda iz lokalnog slivnog područja“.

“o Ekološka celina “Grza-Sisevac”, sa ekološko-produktivnim karakterom, u okviru delova katastarskih opština naselja Stubica, Zabrega, Buljane, Šaludovac, G.Mutnica, Izvor i Klačevica. Produktivni karakter ove celine podržava manji poljoprivredni kompleks, sa užim zonama ratarstva (u slivnom području akumulacije Zabrega), stočarstva i delimično voćarstva (na obodima širih šumskih pojaseva Čestobrodice i Buljansko-Zabreških šuma), a pre svega, izraziti turistički potencijal zahvata, koji se ogleda u prostornom i funkcionalnom kapacitetu turističkih naselja Sisevac i Grza. Poseban uslov održanja ekološkog kapaciteta celine je očuvanje šumskog bogatstva šireg prostora, kao i kvalitetnih voda iz lokalnog slivnog područja.

o Ekološka celina “Južni Kučaj” zahvata krajnji istok opštinskog područja, u okviru delova KO Stubica, Buljane i G.Mutnica. Predstavlja celinu velikog ekološkog kapaciteta, sa izrazitim uticajem na ostalo područje opštine (naročito na celinu “Grza-Sisevac”). Poseban uslov održanja ekološkog kapaciteta celine je očuvanje šumskog bogatstva šireg prostora planine Kučaj, na području opština Paraćin, Despotovac, Boljevac i Ćuprija.”

2.3. U poglavljima „II 2.1.4. Mineralni potencijali“, „II 2.1.5. Vode i vodno zemljište“, „II 3.3.6. Sport i rekreacija» na različite načine obrađuje se prostor Sisevca i izvorište Crnice, ukazujući na “dodatne vrednost” reke i ovog područja koje mogu biti od značaja i za zaštitu prirode.

„Karstno vrelo „Sisevac““ navedeno je kao jedno od vrela koje predstavlja značajan potencijal opštine u pogledu rezervi podzemne vode, a osim toga područje Sisevca navedeno je kao jedno od područja na kojima postoje geotermalne vode.

“II 2.1.4. Mineralni potencijali

Potencijal razvoja opštine Paraćin predstavljaju veće akumulacije mladih sedimenata. Od mineralnih sirovina utvrđena su nalazišta mrkog uglja (Sisevac), laporca i krečnjaka (Popovac), krečnjaka i dolomita (Plana), šljunka i peska (dolina V. Morave). Nema većih rezervi građevinskog kamena. Eksploatacija šljunka, peska, laporca, krečnjaka i dolomita ekonomski je opravdana i predstavlja značajan potencijal razvoja.

Rezerve mrkog uglja u Sisevcu (otkrivene 1860.) koristila je uglavnom industrija, sve do 1947. kada je rudnik zatvoren. Iako su podaci o trenutnim rezervama uglja nepoznati, nova eksploatacija uglja podređena je turističkoj nameni prostora.

Rezerve podzemne vode predstavljaju značajan potencijal opštine,a zastupljena su:

– …

– karstna vrela “Sveta Petka” (Izvor), “Grza”, “Sisevac” i “Toplik” (Popovac);

– ….

Eksploatacija vode ekonomski je opravdana i predstavlja potencijal razvoja opštine Paraćin, ali samo u slučaju racionalnog i održivog korišćenja. Geotermalne vode na teritoriji opštine postoje u Sisevcu i u gradskom naselju Paraćin kod štofare. Potrebno je odraditi dodatna istraživanja i uključiti ova izvorišta kao vid obnovljivih izvora energije.”

Gornji tok Crnice, u šta spada i tok kroz Sisevac označena je kao vodotok koji „ima karakter čiste pastrmske vode“.

“II 2.1.5. Vode i vodno zemljište

Ribolovna područja:

Prema Osnovnom planu za eksploataciju, zaštitu i unapređivanje ribarstva na V.Moravi i pritokama (ribarska područja “Morava I” i “Morava II”), desne pritoke Velike Morave pripadaju tipu hladnih planinskih voda, naročito u svom gornjem toku, tako da je u njima moguć život pastrmskih riba (Grza celim tokom predstavlja čistu bogatu vodu, čiji kvalitet odgovara kvalitetu dobrih ribolovnih voda. Crnica u svom gornjem toku ima karakter čiste pastrmske vode).”

Područje Sisevca se u Planu pominje i kao jedno od područja gde treba planirati i specijalizovane sportsko-rekreativne komplekse na otvorenom prostoru, čije će se precizna lokacija i sadržaji propisati urbanističkim planovima.

“II 3.3.6. Sport i rekreacija

Druge strukture u prostoru, namenjene sportu i rekreaciji čine:

· specijalizovani sportsko-rekreativni kompleksi na otvorenom prostoru, u okviru planiranih turističko-rekreativnih područja i zona, nastalih na prostoru većih prirodnih vrednosti. Pri ovome se naročito misli na turističko područje Grza-Sisevac, koje se sastoji od tri funkcionalno povezane turističko-rekreativne zone. Precizne lokacije i sadržaji za aktivnu rekreaciju i sportske aktivnosti na ovom području biće definisane odgovarajućim urbanističkim planom/planovima.”

2.4. Područje Sisevca na kome se nalazi i planirano zaštićeno područje u poglavlju “II 5. PROSTORNI RAZVOJ I DISTRIBUCIJA TURIZMA „, razdeo “karakteristike turističke tražnje” predstavljeno je kao oblast od najvećeg značaja za budući razvoj turizma u opštini.

“Karakteristike turističke tražnje

b. Grza – Sisevac-Zabrega

Područje Grza-Sisevac- Zabrega najznačajnije turističko područje opštine Paraćin, obuhvata jugozapadne obronke planine Kučaj. Ekološkom valorizacijom prostora konstatovano je da istočni deo opštine, u kome se nalazi i ovo područje, predstavlja najočuvaniji, i sa stanovišta zaštite prirode njen najatraktivniji deo. Na ovom prostoru nalazi se najveći broj površina izuzetnih prirodnih vrednosti koje bi trebalo zaštititi. Područje Grza-Sisevac, – Zabrega pripada jednoj od najprostranijih zona od interesa za razvoj turizma u Srbiji – području Kučajskih planina, nominovano prirodno dobro (rezervat biosfere) planirano za zaštitu do 2010. godine. U odnosu na šire saobraćajne veze, ovo područje ima veoma povoljan položaj: saobraćajni okvir čine autoput E-75, evropski put E-761 (M-5), kao i put R-103b (Grza-Sisevac preko Debelog Brda, Golog Brda i Papratine), koji izlazi na magistralni put Paraćin-Zaječar, kao i na regionalni put Ćuprija – Despotovac). Ovaj put nije u potpunosti završen, a njegovim puštanjem u saobraćaj celo ovo područje bilo bi dobro povezano u pravcu sever – jug. Veza Sisevca i centra opštine biće znatno poboljšana planiranim osavremenjavanjem puta Buljane-Bojadžin grob, sa ogrankom prema Sisevcu kod Batinačke kose. Izgradnjom ovih puteva, ostvariće se kružni tok kretanja kroz najatraktivnije područje opštine. Dosadašnji razvoj turizma na teritoriji opštine Paraćin je usmeren ka lokalitetu Sisevac, a naročito ka prostoru prema vrelu i duž toka Grze. Prirodni uslovi terena nametnuli su prosecanje puta Grza-Sisevac duž uzanog rečnog korita Grze, a kao rezultat toga došlo je do intenzivne izgradnje vikend objekata duž puta. Radi ublažavanja štetnih posledica izgradnje, neophodno je uspostavljanje zaštitnog zelenog pojasa duž saobraćajnica (ne narušavati hortikulturnim intervencijama dominantan karakter predela), kao i obezbeđivanje pešačkih staza za nesmetanu i bezbednu komunikaciju duž naselja.”

2.5. U poglavlju “II 6.2. Vodoprivredna infrastruktura“ govori se o značaju izvorišta “Sisevac” za potrebe vodosnavdevanja

U Planu se navodi da se deo vode sa izvorišta “Sisevac” (oko 30 litra u sekundi) koristi za potrebe opštine Despotovac, a izvor koristi i naselje Sisevac. Navodi se da vrelo ima kapacitet od 200 do 1450 litara u sekundi a da u izuzetno sušnim godnama presušuje.

“II 6.2.1. Vodosnabdevanje

Iz postojećih i novih izvorišta vodosnabdevanja treba obezbediti potrebne količine vode za piće u danu maksimalne potrošnje, a to je 487,70 l/sek. Za pokriće časovnog maksimuma vode služe distributivni rezervoari.

Prostornim planom RS i Vodoprivrednom osnovom RS predviđeno je trajno rešenje vodosnabdevanja opštine Paraćin sa Rasinsko-pomoravskog regionalnog sistema. Pored eksploatacije lokalnih izvorišta podzemnih i površinskih voda, potrebne količine vode će se dobiti iz postojeće akumulacije “Ćelije” na reci Rasini, i planiranih akumulacija na rekama Resavi, Crnici i Dulenki koje će formirati jedinstven sistem. Na teritoriji opštine Paraćin planirana je izgradnja akumulacije “Zabrega” na reci Crnici. Zapremina akumulacije bi iznosila oko 16.700.000 m³, a visina brane bi bila oko 60 m. Realizaciju regionalnih sistema nije realno očekivati u skorijem periodu, a i potrebna količina vode za piće može se obezbediti iz lokalnih izvorišta i to: zahvatanjem raspoloživih količina vode sa karstnih izvora “Sveta Petka”, ″Sisevac″ i “Toplik”, zahvatanjem odgovarajućih količina vode iz dubokog akvifera u dolini reke Velike Morave (izvorišta “Gorunje”, “Striža”, “Drenovac” i “Svojnovo”), zahvatanjem vode iz živog toka reke Crnice kod sela Zabrege sa tretmanom vode do zahtevanog kvaliteta vode za piće. Raspoložive količine vode iz ovih izvora kretale bi se od 660 l/s u sušnom periodu do 1650 l/s u ostalom delu godine. Ako se sprovedu neophodni istražni radovi za definisanje podzemnih rezervi karstnih vrela, precrpljivanjem na ovim lokalitetima bi se dobile nove količine visoko kvalitetne vode. Izgradnjom akumulacije “Zabrega”, raspoložive količine vode bi iznosile 2460 l/s u sušnom periodu, odnosno 3155 l/s u ostalom delu godine. Deo vode sa izvorišta “Sveta Petka” i dalje će se distribuirati opštini Ćuprija, kao i deo vode sa izvorišta “Sisevac” potrošačima u opštini Despotovac,

- Naselje Sisevac koristi karstni izvor “Sisevac” koji se nalazi na severoistočnom delu opštine. Kapacitet vrela se kreće od 200 do 1450 l/s, mada je ustanovljeno da vrelo presušuje u toku letnjih meseci u izuzetno sušnim godinama. Deo vode ovog vrela je zahvaćen (oko 30 l/s) i pomoću pumpne stanice se potiskuje ka naseljima u opštini Despotovac, a deo zahvaćene vode koristi i samo naselje Sisevac.”

2.6. O planiranom zaštićenom području eksplicitno se govori u poglavlju “II 7.2. Zaštita i održivo korišćenje prirodnog nasleđa“, razdeliu “Predeli posebnih prirodnih odlika”, “Zaštitne zone”.

“Vrelo Crnice sa neposrednom okolinom kao prirodni objekat”, jasno se označava kao prostor od posebnog značaja koji treba da bude pod posebnom zaštitom.

“Predeli posebnih prirodnih odlika:

– ….

– Vrelo Crnice – sa neposrednom okolinom kao prirodni objekt, od posebnog je značaja i pod posebnom zaštitom. Ovom prostoru pripada i deo naselja Sisevac, sa statusom banjsko-turističkog mesta i odgovarajućim režimom zaštite čovekove životne i radne sredine.

– …”

Izvor Crnice se ponovo pominje u okviru navođenja planiranih “Zaštitnih zona”, pa se kaže da jedna od zaštitnih zona treba da bude prostor Sisevca – kompleks manastira, izvora Crnice, rudnika i naselja.

“Zaštitne zone:

· Mala sveta gora (Petruška) – kompleks manastira i predela posebnih prirodnih odlika uz reku Crnicu.

· Sisevac – kompleks manastira, izvora Crnice, rudnika i naselja.”

2.7. U poglavlju “II 7.3. Zaštita, unapređenje i uređenje predela“ navodi se da je u okviru “prirodnog predela” Kučajske planine neophodno precizno utvrditi režim zaštite i unapređenja naselja Sisevac i Grza, jedinih u ovoj makrojedinici.

“Osnovni cilj zaštite, uređenja i razvoja predela, vezuje se za razvoj visokoplaninskih područja, i odnosi se na adekvatno korišćenje predela za život i boravak, planiranje prijatnih ruralnih i urbanih naselja razvijenog identiteta zasnovanog na poštovanju i afirmaciji prirodnih i kulturnih vrednosti.

Prirodni predeli su planskim rešenjima zaštićeni i propisane su mere i načini korišćenja ovih prostora (poglavlje 7.3 Zaštita i održivo korišćenje prirodnog nasleđa). Neophodno je obezbediti zaštitu strukture predela i nesmetano funkcionisanje prirodnih procesa, zaštitu biodverziteta, kao i očuvanje i uspostavljanje ekoloških mreža. Tamo gde su narušene njihove prirodne i estetske vrednosti (duž državnog puta, u zonama bespravne gradnje, na mestima divljih deponija…), treba izvršiti sanaciju (revitalizaciju i restauraciju) u skladu sa režimom zaštite.

***

Kučajske planine:

- Neophodno je precizno utvrditi režim zaštite i unapređenja naselja Sisevac i Grza, jedinih u ovoj makrojedinici.”

2.8. U poglavlju „III PROPOZICIJE PROSTORNOG RAZVOJA “, “III 1. PRAVILA UREĐENjA” podnaslov „III 1.1. Pravila uređenja za celine i zone određene planom” utvrđuje se da se za izdavanje lokacijskih uslova u naselju Sisevac ne primenjuje direktno Prostorni plan već odgovarajući Plan generalne regulacije za turistička izletišta Grza i Sisevac, a takođe se u poglavlju „III 1.1.3. Delovi planskog područja za koje se predviđa obavezna izrada urbanističkog plana“ preporučuje izrada Plana detaljne regulacije naselja Sisevac

“III 1.1.1. Delovi planskog područja u obuhvatu važećih urbanističkih planova

- Plan generalne regulacije za turistička izletišta Grza i Sisevac u Paraćinu(“Službeni list opštine Paraćin” 08/2008)
- Lokacijska dozvola za izgradnju u turističkom naselju Grza se izdaje u skladu sa uslovima utvrđenim u Plan generalne regulacije za turistička izletišta Grza i Sisevac u u granici obuhvata plana.

III 1.1.3. Delovi planskog područja za koje se predviđa obavezna izrada urbanističkog plana

***
Preporučuje se takođe, i izrada:

– Planova generalne regulacija linearnih aglomeracija uz pravac M-5 prema Davidovcu i uz pravac R214 i R217

– Plan detaljne regulacije naselja Sisevac

– Plan detaljne regulacije za zonu pristaništa u Donjem Vidovu

– Plan detaljne regulacije za zonu aerodroma u Davidovcu”

Zaključak

Prostornim planom Opštine Paraćin nije jasno određena lokacija planiranog zaštićenog područja vrelo Crnice.

Naime, u tekstualnom delu opisa govori se o vrelu Crnice kao planiranom „spomeniku prirode“ i o „vrelu Crnice sa neposrednom okolinom kao prirodnom objektu“ koji se označava kao prostor od posebnog značaja koji treba da bude pod zaštitom. U tom smislu logično je pretpostaviti da samo vrelo pripada planiranom zaštićenom području.

Međutim u Referalnoj karti br. 3 lokacija Turizam i zaštita prostora, područje označeno brojem 12 – vrelo Crnice, ne obuhvata prostor samo vrela, već prostor južno od puta kroz Sisevac (vrelo je sa severne strane istog puta).

Ova neusaglašenost možda potiče iz nepreciznosti Referalne karte (nije nam dat uvid u AutoaCad *.dwg fajl koji bi precizno pokazao planiranu lokaciju, već samo u *.jpg i *.pdf izvod iz plana) ili greške projektanta prilikom ucrtavanja granica područja.

Da bi se razjasnila ova neusaglašenost bilo bi potrebno tražiti mišljenje Komisije za planove ili izjašnjenje obrađivača, što za sada prevazilazi domete ove analize. Odgovore ćemo pokušati da potražimo u analizi urbanističkih planova naselja Sisevac koji su u međuvremenu usvojeni.

Kao i u slučaju naselja Grza i u Sisevcu je plan “naložio” izradu urbanističkih planova nižeg reda radi razrade prostora i preciziranja sadržaja. Analiza ovih planova biće od koristi za razjašnjenje nedoumice u koju nas uvodi Prostorni plan.

Vrelo Crnice nije eksplicitno navedeno u Uslovima Zavoda za zašittu prirode, već se nalazi u okviru “prostora definisanih kao izvori vodosnabdevanja”, jer Plan ukazuje na značaj vrela za vodosnabdevanje. Ono se naime već delom koristi za vodosnabdevanje samog naselja Sisevac i naselja u opštini Despotovac, pa u tom smislu svakako spada u područja kojima se bave pomenuti Uslovi Zavoda za zaštitu prirode.

Dakle sa stanovišta Plana, vrelo ima značaj kao izvor vodosnabdevanja, kao izvor “čiste ribolovne vode”, ali i kao deo prostora od velikog značaja za razvoj turizma na šta se ukazuje u više poglavlja Plana.

Plan preporučuje i izradu Plana detaljne regulacije naselja Sisevac i propisuje da se za izdavanje „lokacijske dozvole“ (po tada važećim propisima) mora primenjivati već usvojeni Plan generalne regulacije za turistička izletišta Grza i Sisevac, a ne direktno Prostorni plan kao u drugim naseljima za koja se ne predviđa usvajanje planova detaljne regulacije, niti se izrada ovakvih planova preporučuje, čime se dodatno ukazuje na značaj zaštite prostora naselja Sisevac u kome se planira zaštićeno područje.